ZAKİR KAYA : Tilavet secdesi nedir?

Tilavet secdesi özellikle hatim indirmek için düzenli olarak Kur’an-ı Kerim okuyanlar tarafından merak ediliyor. Bu bağlamda hangi ayetlerden sonra tilavet secdesinin hangi dua ile yapılacağı merak edilenler arasında yer alıyor. Peki, Hanefi mezhebine göre vacip Şafii, Maliki ve Hambeli mezheplerine göre ise sünnet olan tilavet secdesi nasıl yapılır? Tilavet secdesi ayetleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar…

 

Tilavet secdesi ile ilgili Kur’an-ı Kerim okuyanlar veya hatim indirmek isteyenlere yapılan en önemli hatırlatmaların başında tilavet secdesi gelmektedir. Zira Kur’anı Kerim’de çeşitli surelerde bulunan secde ayetlerinin okunmasının ardından tilavet secdesi yapmak Hanefi mezhebine göre vacip Şafii, Maliki ve Hambeli mezheplerine göre ise sünnet olarak kabul ediliyor. Peki, tilavet secdesi nedir, nasıl yapılır? Tilavet secdesi duası nedir? İşte, merak edilen detaylar…

TİLAVET SECDESİ NEDİR?

Tilavet kelime anlamı olarak okuyup okuduğu hükme tabi olma anlamına geliyor. Genellikle de Kur’an-ı Kerim okunmasına tilavet denilmektedir. Secde ise fıkıh terimi olarak namazda alın, burun, el ayaları, dizler ve ayak parmakları zemine değecek şekilde yere kapanmayı ifade eder. Tilavet secdesi ise bu anlamların birleşmesinden de anlaşılacağı üzere Kur’an okunması neticesinde yapılan secde demektir. Ancak bu hüküm Kur’an-ı Kerim’deki tüm ayetler için değil sadece farklı surelerde geçen ve toplam sayısı 14 olan secde ayetlerinin okunması durumunda geçerli olmaktadır. Yani özetle tilavet secdesi, secde ayetleri okunduğunda yapılan secdedir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi tilavet secdesi Hanefilere göre vacip, Şafii, Maliki ve Hambeli mezheplerine göre ise sünnet olarak kabul edilmektedir.

TİLAVET SECDESİ NASIL YAPILIR?

Tilavet secdesi, secde ayeti okunduktan hemen sonra veya Kur’an-ı Kerim okunması tamamen bittikten sonra yapılır. Tilavet secdesi, namaz değilse de; taharet, kıbleye dönmek, niyet etmek, avret yerlerinin örtülü olması gibi namazda aranan şartlar tilavet secdesinde de aranır. Ancak tilavet secdesinde iftitah tekbiri sünnettir.

Tilavet secdesi yapacak kişi, ellerini kaldırmadan doğrudan doğruya ‘Allahu ekber’ diyerek bir kere secdeye gidip üç defa “Sübhane Rabbiye’l-alâ” dedikten sonra yine ‘Allahu ekber’ diyerek secdeden kalkar. Böylece tilavet secdesi tamamlanmış olur. Yani tilavet secdesinden sonra teşehhüt miktarı oturmak ve selam yoktur.

TİLAVET SECDESİ DUASI NEDİR?

Esasen tilavet secdesine özgü özel bir dua yoktur. Ancak tilavet secdesini gerektiren âyetleri işiten kişinin, hemen secde yapmaya fırsat bulamaz ise, “Semi’nâ ve eta’nâ ğufrâneke Rabbena ve ileyke’l-masîr” yani “İşittik ve itaat ettik!” demesi müstehaptır. O anda yapamadığı secdeyi daha sonra yapar. Secdeden hemen sonra da aynı cümle okunabilir.

SECDE AYETLERİ NELERDİR?

İşte, tilavet secdesinin yapıldığı 14 secde ayeti:

1. el-A'raf, 7/206

2. er-Ra'd, 13/15

3. en-Nahl, 16/49;

4. el-İsrâ, 17/107;

5. Meryem,19/58;

6. el-Hac, 22/18;

7. el-Furkân, 25/60;

8. en-Neml, 27/25;

9. es-Secde, 32/15;

10. Sâd, 38/24;

11. Fussilet, 41/37;

12. en-Necm, 53/62;

13. el-İnşikâk, 84/21;

14. Alak, 96/19.